10:08
bandon
ความเข้าใจที่คิดเอาเองข้อที่ ๓. บุญเกิดเมื่อทานนั้นได้รับการประกาศ ให้ประชาชนทั่วไปทราบ ไม่ได้รับการประกาศ ก็เป็นอันไม่ได้บุญ
คำสั่งสอนของพระบรมศาสดาข้อที่ ๓. จักประกาศหรือไม่ ก็ได้บุญไปแล้วครับ ถ้าทำกำลังใจได้ตามเงื่อนไขข้อ ๑ ความเชื่อเรื่องการประกาศบุญนี้แพร่หลายในหมู่คนที่นับถือเทพเจ้าครับ ยิ่งถ้าความเชื่อนี้พัฒนาไปจนกลายเป็นการทำบุญเพื่อเอาหน้า หรือได้หน้า อย่างนั้นเป็นอันไม่ได้บุญไปเลย น่าเสียดายครับ บางคนทำทานเป็นหมื่นเป็นแสนล้าน แต่บุญที่เขาได้นั้นนิดเดียว บางทีก็ไม่ได้เลย หนักที่สุด บางกรณีทำบุญแล้วกลับได้บาปก็มี (เช่น ทำบุญเอาหน้ากันจนเกินพอดี แล้วเกิดอิจฉาจนกล่าววาจาทำร้ายจิตใจ หรือทำร้ายร่างกายกัน เป็นต้น)
เรื่องการประกาศการทำบุญให้โลกรู้นี้ เท่าที่นึกออกมี ๓ แบบครับ อย่างหนึ่งคือประกาศด้วยความเมตตา อยากให้ผู้อื่นได้รับบุญที่เราทำด้วย (คือให้ผู้อื่นโมทนา) อย่างนี้ดีครับ ควรทำให้มาก เพราะมันคือพรหมวิหาร ๔ เป็นปฏิปักษ์โดยตรงกับกิเลสโทสะ กับอีกอย่างหนึ่ง คือต้องประกาศเพื่อความโปร่งใส เพื่อความสบายใจของเจ้าภาพทุกท่าน ทุกฝ่าย อย่างนี้กลาง ๆ ไม่เสียหายกระไร อย่างสุดท้ายคือประกาศ เพื่อบอกให้โลกรู้ว่า ฉันยังมีตัวตนอยู่ ฉันเป็นคนดี ฉันใจบุญ นี่มันไปสนองอุปกิเลสที่ละเอียดขึ้นไปกว่ากิเลสความโลภธรรมดา คือไปพอใจในโลกธรรม มีการสรรเสริญ เป็นต้น ยิ่งสนองอัตตาตัวตนมากเท่าไหร่ ยิ่งเอาทานที่ทำแลกกับคำสรรเสริญ ชื่อเสียง ความนับหน้าถือตา มากเท่าไหร่ อานิสงส์ของบุญนั้นยิ่งน้อยลงเท่านั้น
ความต้องการของมนุษย์ขั้นสูง ๆ ขึ้นไป ไม่ใช่เงิน ไม่ใช่ทรัพย์สินครับ แต่คือการยอมรับจากสังคม องค์กรการกุศลบางองค์กรใช้จุดอ่อนตรงนี้ของมนุษย์ ป่าวประกาศคุณความดีของผู้ใจบุญ เสียจนเจ้าภาพยิ้มหุบไม่ลง หลงใหลไปกับคำป้อยอสรรเสริญ และการมีชื่อเสียง แล้วองค์กรนั้นก็ได้ทุนมาทำนู่นทำนี่ได้มหาศาล
ความเข้าใจที่คิดเอาเองข้อที่ ๔. อานิสงส์ของทานนั้นได้มากน้อยตามความต้องการของผู้รับ เช่น ให้อาหารแก่คน หรือสัตว์ที่กำลังหิว ให้ทานเครื่องแบบนักเรียนแก่เด็กนักเรียนยากจน เป็นต้น หากผู้รับขาดแคลนมาก มีความต้องการมาก ก็ได้อานิสงส์มาก ถ้ามิได้มีความต้องการในทานที่เราให้ เป็นอันไม่ได้บุญ หรือมีอานิสงส์น้อย
เหนือขึ้นไปกว่าการให้ทานอย่างเจาะจงตัวบุคคลที่เรียกว่า ปาฏิปุคคลิกทาน แล้ว พระพุทธองค์ยังทรงแสดงอามิสทาน (ทานที่ทำด้วยวัตถุ) ที่มีอานิสงส์ยิ่งกว่าถวายให้พระองค์เองเสียอีก คือการถวายปัจจัยไทยทานแด่หมู่สงฆ์โดยไม่จำเพาะเจาะจง ที่เรียกว่า "สังฆทาน"
พระอรหันตสาวกชั้นหลัง ๆ ได้เสริมเพิ่มเติมการทำทานที่มีอานิสงส์สูงกว่านั้น ให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น ได้แก่ วิหารทาน (สังฆทานรูปแบบหนึ่ง เป็นถาวรวัตถุ อายุการใช้งานยาวนาน) และที่สุดคือ ธรรมทาน (การให้ธรรมเป็นทาน ดังพุทธศาสนสุภาษิตว่า สัพพะทานัง ธัมมะทานัง ชินาติ การให้ธรรมเป็นทาน ชนะทานทั้งปวง) ส่วนทานที่มีอานิสงส์สูงกว่านี้ ไม่ใช่อามิสทานแล้วครับ เป็นทานที่มิได้ใช้วัตถุทำ แต่ใช้ใจทำ คือ อภัยทาน ยิ่งให้อภัยเพื่อถวายพระพุทธเจ้าเป็นปฏิบัติบูชา ยิ่งอานิสงส์ไม่มีประมาณ อาจหลุดออกจากวงโคจรที่เรียกว่า "วัฏสงสาร" ได้ง่าย ๆ เพราะมันไปทำลายกิเลสโทสะ ระงับกิเลสโทสะได้ โลภะ ราคะ ก็ไม่มีที่อยู่ครับ พังครืนไปพร้อมกัน ฉะนั้นมาให้อภัยกันเยอะ ๆ ครับ ไม่ต้องใช้สตางค์สักบาท ได้บุญมาก แล้วแถมสังคมก็จักน่าอยู่ พึ่งพาอาศัยอยู่ด้วยกันอย่างผาสุข
๒ ความจริงของการให้ทานตอนที่ ๒ ก็เอวังด้วยประการฉะนี้ ฯ
